Cechy poetyki w średniowieczu
Cechy poetyki w średniowieczu
3.1 CECHY LITERATURY ŚREDNIOWIECZA
1. alegoryczność
2. plastyczność, zmysłowość
3. idealizacja świata
3.2 NAWIĄZANIA W LITERATURZE EPOK PÓŹNIEJSZYCH
Bema pamięci żałobny rapsod
Nie jest to realny opis pogrzebu:
? nie pasują rekwizyty
? nie pasują postaci
? przenośnie
? płaczki
Taki kondukt charakterystyczny był dla średniowiecza. Jest to pogrzeb stylizowany na pogrzeb rycerza.
Dał wyraz uwielbienia Bemowi, nadał mu cechy idealnego ruchu.
Opis dynamiczny oddziaływuje na zmysły.
? nazwy barw
? topory pobłękitniałe od nieba
? pozieleniałe wawrzynem
? czarne czeluście
? nazwy ruchu
? porównania do innych ruchów
? obraz dynamiczny
? nazwy dźwięku
? tłukące się naczynia
? plusk
? muzyka kościelna
? głos trąb
Miniatura średniowieczna
? dziwność językowa: najwyższy stopień przymiotników - abstrakcyjny
? wykreowanie obrazu idealnego: delikatny wspaniały
? brak smutku
(średniowiecze idealizowało świat)
4. NAWIĄZANIA DO NASTĘPNYCH EPOK
Wraz z zakończeniem epoki wartości jej nie znikają lecz istnieją dalej. Kultura nie istnieje tylko w jednym okresie literackim. Nawet gdy kierunek jest inny niż te, które dominują. Współczesna poetyka uznaje ascetyzm za ideę egoistyczną:
Opowieść małżonki św. Aleksego
Żona go kocha lecz nie rozumie. Ma mu za złe, że ją opuścił, zmarnował jej młodość, życie. Przez niego stała się brzydka, zgorzkniała, zimna. Ocenia ascetów jako pełnych chwały ale plugawych, żebraków. Gardzi, brzydzi się nimi.
Nawiązanie do honoru, sławy:
Grażyna
Grażyną kierował patriotyzm, poświęcenie dla honoru. Służy ojczyźnie nie Bogu. Walczy o chwałę swoją i swej rodziny.
Konrad Wallenrod
Don Kichot
Parodia etosu rycerskiego.
Bema pamięci żałobny rapsod
Zwłoki odziane są w pancerz. Są płaczki, oręż nie pasujący do danej epoki. Cechy średniowieczne. Stylizowany jest na rycerza doskonałego.
5. UZUPEŁNIENIE
5.1 SZTUKA
Malarstwo:
? Hans Merling Wizja sądu ostatecznego
? Albert Durer
? Hieronim Bosck
5.2 LITERATURA OBCA
? Rycerze okrągłego stołu
? Pieśń o Nibelungach
? Villon
? Dante Aligieri Boska Komedia ? przełom epok
5.3 POJĘCIA
? hagiografia (żywoty świętych, idealizacja)
? apokryt (historia oparta na Biblii ale nie zawarta w kanonie)
? dramat liturgiczny (wpleciony w obrzęd mszy)
? memento mori (pamiętaj o śmierci)
? danse macabre (taniec śmierci; wszyscy są równi wobec śmierci, demokratyzm, galitaryzm)
? chansons de geste (pieśń o czynach)
? pareneza (wzorce osobowe)