Dekolonizacja po II wojnie światowej
Dekolonizacja po II wojnie światowej
Dekolonizacja to proces uniezależniania się krajów i narodów spod wpływów kolonialistów oraz tworzenie nowych niepodległych i suwerennych państw na terenach dawnych kolonii. Dekolonizacja po II wojnie światowej dotyczyły głównie kontynentu afrykańskiego i azjatyckiego, oraz kolonie na północy Ameryki Południowej i na Karaibach, gdzie znajdowało się większość kolonii brytyjskich, francuskich, holenderskich oraz innych państw. Należy również zauważyć wpływ zimnej wojny na dekolonizację, gdyż ZSRR wykorzystywało kolonializm w szerzeniu swojej ideologii, a Stany Zjednoczone za wszelką cenę próbowały ograniczyć wpływ Związku Radzieckiego na jakiekolwiek tereny na świecie. W swojej pracy będę omawiał przebieg, skutki oraz znaczenie procesu dekolonizacji.
Podczas wielkich wypraw w XV w. sponsorowanych początkowo przez władców odkryto wiele nowych lądów i krain, które były bogate w surowce i tanią siłę roboczą. Nowe tereny zdobywano i podporządkowywano państwom europejskim. Niektóre z nich posiadały kilkakrotnie większe terytoria kolonialne niż ich rzeczywiste terytorium w Europie. Często odbywały się transakcje, wymiany kolonii między potęgami kolonialnymi, ale także wojny o terytoria. Okres zależności tych terenów od państw europejskich nazywamy kolonializmem.
Jedną z największych potęg kolonialnych była Wielka Brytania, które nazywano Imperium Brytyjskim, do której przed II wojną światową należały Indie, Egipt (który uzyskał niepodległość w 1922r., ale nadal był bardzo zależny od Wielkiej Brytanii), tereny Bliskiego Wschodu oraz wiele terenów na kontynencie afrykańskim, m.in. Związek Południowej Afryki. Po II wojnie światowej osłabiona Wielka Brytania nie była w stanie utrzymać kolonii pod swoim panowaniem, tym bardziej że wiele z nich silnie walczyła podczas II wojny światowej przeciwko państwom osi, a po wojnie o swoje prawa niepodległościowe. Pierwszym krajem, z którego Brytyjczycy sami zrezygnowali 22 marca 1946r. była Transjordania. Palestyna pozostała pod kontrolą Wielkiej Brytanii do1948r. Kolejną kolonią, która uzyskała niepodległość były Indie, gdzie dążenia do uniezależnienia się od Londynu trwały już od wielu lat. W maju 1946r. Brytyjczycy przedstawili projekt konstytucji dla niepodległych Indii, które miały stać się dominium i członkiem Wspólnoty Brytyjskiej. Indie miały być luźną konfederacją prowincji(z której można byłoby w każdej chwili wystąpić). Nie zgodzili się na to Liga Muzułmańska, kierowana przez Mohammeda Ali Jinnaha, ponieważ żądali od Brytyjczyków wyznaczenia granic nowego państwa-Pakistanu. 15 sierpnia 1947r. ostatni wicekról Indii ogłosił zakończenie rządów Wielkiej Brytanii i proklamowano powstanie Unii Indyjskiej i Pakistanu(Zachodniego i Wschodniego), które stały się członkami Wspólnoty Brytyjskiej.