Podstawowe wiadomości z chemii
Podstawowe wiadomości z chemii
Atomy różnych pierwiastków łączą się ze sobą tworząc związki chemiczne. Atomy łączą się w określonych, ale różnych stosunkach ilościowych. Na przykład wodór tworząc związki chemiczne z chlorem, tlenem, azotem i węglem łączy się z nimi w następujących stosunkach:
H : Cl= 1 : 1 (HCl)
H : O= 2 : 1 (H2O)
H : N= 3 : 1 (NH3)
H : C= 4 : 1 (CH4)
a cecha określająca te stosunki nasi nazwę wartościowości.
Wartościowością pierwiastka, nazywamy liczbę atomów wodoru, jaką dany pierwiastek może przyłączyć tworząc z nim związek chemiczny.
Tak więc tlen jest dwuwartościowy, bo tworzy z wodorem wodę - H2O, a chlor jest jednowartościowy, bo tworzy chlorowodór - HCl.
Chlor jednak w innych związkach chemicznych może wykazywać inną wartościowość. Na przykład, w związkach z tlenem może mieć wartościowość równą nawet 7.
Atomy pierwiastków tworzących cząsteczki związku chemicznego połączone są ze sobą za pomocą wiązań chemicznych.
Liczbę wiązań chemicznych utworzonych przez atom danego pierwiastka w cząsteczce związku chemicznego nazywamy wartościowością tego pierwiastka.
Wartościowości najpopularniejszych pierwiastków
nazwa pierwiastka wartościowość
Azot I, II, III, IV, V
chlor I, III, V, VII
cynk II
fosfor III, V
glin III
krzem IV
magnez II
miedź I, II
nikiel II
ołów II, IV
potas I
rtęć I, II
siarka II, IV, VI
sód I
srebro I
tlen II
wapń II
węgiel II, IV
wodór I
żelazo II, III
Otaczająca nas materia to świat różnorodnych substancji. Podział substancji chemicznych przedstawia schemat:
Substancje proste - pierwiastki są substancjami, których nie można już rozłożyć na inne jeszcze prostsze substancje. Uwzględniając budowę materii pierwiastek można określić jako zbiór atomów tego samego rodzaju. Tak więc:
Pierwiastek jest substancją zawierającą atomy o takiej samej liczbie atomowej.
Metale to pierwiastki, które w temperaturze pokojowej są na ogół ciałami stałymi. Jedynym wyjątkiem jest rtęć. Są one dobrymi przewodnikami ciepła i elektryczności. Posiadają charakterystyczny połysk. Jedne są kowalne i ciągliwe, inne kruche. Niektóre łatwo reagują z tlenem (metale nieszlachetne), inne w warunkach normalnych z nim nie reagują (metale szlachetne).
Niemetale mogą być w temperaturze pokojowej gazami, cieczami lub ciałami stałymi. Mają bardzo różne właściwości chemiczne i fizyczne.
Substancje chemiczne różnią się między sobą szeregiem właściwości, za pomocą których można je zidentyfikować. Są to:
właściwości fizyczne:
stan skupienia
smak
barwa
gęstość
temperatura topnienia i wrzenia
przewodnictwo ciepła i elektryczności
właściwości chemiczne:
zdolność lub jej brak do reagowania z innymi substancjami
Związki chemiczne składają się z pierwiastków. Mogą być one rozłożone na pierwiastki, z których się składają. Mają określony skład jakościowy i ilościowy.
Związek chemiczny to substancja składająca się z powiązanych ze sobą atomów o różnych liczbach atomowych.
Mieszanina to substancja chemiczna uzyskana na drodze mechanicznego mieszania składników. Skład mieszaniny można zmieniać. Na przykład, odparowując wodę z wodnego roztworu cukru zwiększamy stężenie cukru w tym roztworze; dolewając wody - zmniejszamy stężenie.
Mieszaniny można łatwo rozdzielić na części składowe:
Substancje zmieszane ze sobą i tworzące mieszaninę zachowują swoje właściwości.
Mieszanina jednorodna - homogeniczna to taka mieszanina, w której nie można rozróżnić składników nawet przy dużym powiększeniu (woda wodociągowa, mleko, stopy metali, powietrze).
Mieszanina niejednorodna - heterogeniczna to mieszanina, której składniki można dostrzec gołym okiem lub za pomocą prostych urządzeń (mąka + piasek, woda + piasek, piasek + mak, dym + sadza).
Z codziennych obserwacji wynika, że otaczająca nas materia ma budowę ciągłą, litą. Obserwuje się jednak pewne zjawiska, które przeczą temu wrażeniu. Do takich zjawisk zaliczamy:
dyfuzję (samorzutne mieszanie się stykających się ze sobą substancji, na przykład gazów)
mieszanie się dwóch cieczy
rozpuszczanie się ciała stałego w cieczy przebiegające ze zmniejszaniem się objętości i inne.
Zjawiska takie są możliwe tylko wtedy, gdy substancje biorące w nich udział mają budowę nieciągłą, ziarnistą.
Pierwsze poglądy o ziarnistości materii głosił filozof grecki, Demokryt (46-370 p.n.e.). Według niego, “Wszechświat składa się z atomów, czyli niepodzielnych cząstek i próżni... (athomos = niepodzielny).
W czasach nowożytnych atomistyczną teorię budowy materii ogłosił w r. 1803 John Dalton. Teoria ta głosiła:
Materia składa się z niezliczonej liczby niezmiernie małych cząsteczek zwanych atomami.
Każdy atom ma określoną wielkość, masę i właściwości. Atomy tego samego pierwiastka są jednakowe.
Atomy mogą łączyć się ze sobą tworząc cząsteczki związku chemicznego, a reakcja chemiczna polega na łączeniu się, rozdzielaniu i wymianie atomów.
Zgodnie ze współczesnymi poglądami na ten temat:
Atom jest najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego zachowującą jeszcze jego charakterystyczne właściwości.
Cząsteczka składa się co najmniej z dwóch atomów. Atomy te mogą być takie same - mówimy wówczas o cząsteczce pierwiastka (np. O2, Cl2) lub różne - cząsteczka związku chemicznego (np. NaCl, H2O, H2SO4.)
Związek chemiczny od mieszaniny odróżnia głównie to, że związek chemiczny ma ściśle określony skład chemiczny niezależnie od tego, w jaki sposób powstał: czy został otrzymany w laboratorium, czy też występuje w przyrodzie. Tę stałą zależność sformułował w r.1799 Louis Joseph Proust jako prawo stałości składu.
Istotę tego prawa przedstawić można następująco: podczas syntezy siarczku miedzi (I) - Cu2S, bez względu na używane do reakcji ilości miedzi i siarki, zawsze na cztery jednostki wagowe miedzi przypadać będzie jedna jednostka wagowa siarki.
Stosunek wagowy miedzi do siarki w występującym w przyrodzie minerale chalkozynie jest dokładnie taki sam.
W oparciu o prawo stałości składu wyprowadza się wzory sumaryczne związków chemicznych.
Chemik, badając otaczającą go przyrodę i zachodzące w niej zjawiska, na ogół wybiera jakiś obiekt i wyodrębnia go. Taki obiekt nazywa się układem. Układ może być układem otwartym (gdy między nim a otoczeniem zachodzić może wymiana masy i energii) lub układem zamkniętym, który nie wymienia z otoczeniem masy, natomiast może wymieniać energię. Istnieją ponadto układy izolowane, które nie wymieniają z otoczeniem ani energii, ani masy.
Dwaj osiemnastowieczni chemicy, niezależnie od siebie, Rosjanin Michaił Łomonosow i Francuz Antoine Lavoisier, badali układy zamknięte i sformułowali jedno z ważniejszych praw chemii - prawo zachowania masy.
Masa substratów użytych do reakcji w układzie zamkniętym równa się masie produktów otrzymanych w wyniku reakcji.
Z prawa zachowania masy wynika jednoznacznie, że materia nie może powstać z niczego, ani nie może zginąć, chociaż podlega ciągłym przemianom. Opierając się na prawie zachowania masy można obliczyć, ile otrzyma się danej substancji na skutek przemiany chemicznej o ile wiadomo, ile innej substancji użyto do tej przemiany. Prawo to stanowi więc podstawę obliczeń chemicznych
Atomy różnych pierwiastków łączą się ze sobą tworząc związki chemiczne. Atomy łączą się w określonych, ale różnych stosunkach ilościowych. Na przykład wodór tworząc związki chemiczne z chlorem, tlenem, azotem i węglem łączy się z nimi w następujących stosunkach:
H : Cl= 1 : 1 (HCl)
H : O= 2 : 1 (H2O)
H : N= 3 : 1 (NH3)
H : C= 4 : 1 (CH4)
a cecha określająca te stosunki nasi nazwę wartościowości.
Wartościowością pierwiastka, nazywamy liczbę atomów wodoru, jaką dany pierwiastek może przyłączyć tworząc z nim związek chemiczny.
Tak więc tlen jest dwuwartościowy, bo tworzy z wodorem wodę - H2O, a chlor jest jednowartościowy, bo tworzy chlorowodór - HCl.
Chlor jednak w innych związkach chemicznych może wykazywać inną wartościowość. Na przykład, w związkach z tlenem może mieć wartościowość równą nawet 7.
Atomy pierwiastków tworzących cząsteczki związku chemicznego połączone są ze sobą za pomocą wiązań chemicznych.
Liczbę wiązań chemicznych utworzonych przez atom danego pierwiastka w cząsteczce związku chemicznego nazywamy wartościowością tego pierwiastka.
Wartościowości najpopularniejszych pierwiastków
nazwa pierwiastka wartościowość
Azot I, II, III, IV, V
chlor I, III, V, VII
cynk II
fosfor III, V
glin III
krzem IV
magnez II
miedź I, II
nikiel II
ołów II, IV
potas I
rtęć I, II
siarka II, IV, VI
sód I
srebro I
tlen II
wapń II
węgiel II, IV
wodór I
żelazo II, III
Otaczająca nas materia to świat różnorodnych substancji. Podział substancji chemicznych przedstawia schemat:
Substancje proste - pierwiastki są substancjami, których nie można już rozłożyć na inne jeszcze prostsze substancje. Uwzględniając budowę materii pierwiastek można określić jako zbiór atomów tego samego rodzaju. Tak więc:
Pierwiastek jest substancją zawierającą atomy o takiej samej liczbie atomowej.
Metale to pierwiastki, które w temperaturze pokojowej są na ogół ciałami stałymi. Jedynym wyjątkiem jest rtęć. Są one dobrymi przewodnikami ciepła i elektryczności. Posiadają charakterystyczny połysk. Jedne są kowalne i ciągliwe, inne kruche. Niektóre łatwo reagują z tlenem (metale nieszlachetne), inne w warunkach normalnych z nim nie reagują (metale szlachetne).
Niemetale mogą być w temperaturze pokojowej gazami, cieczami lub ciałami stałymi. Mają bardzo różne właściwości chemiczne i fizyczne.
Substancje chemiczne różnią się między sobą szeregiem właściwości, za pomocą których można je zidentyfikować. Są to:
właściwości fizyczne:
stan skupienia
smak
barwa
gęstość
temperatura topnienia i wrzenia
przewodnictwo ciepła i elektryczności
właściwości chemiczne:
zdolność lub jej brak do reagowania z innymi substancjami
Związki chemiczne składają się z pierwiastków. Mogą być one rozłożone na pierwiastki, z których się składają. Mają określony skład jakościowy i ilościowy.
Związek chemiczny to substancja składająca się z powiązanych ze sobą atomów o różnych liczbach atomowych.
Mieszanina to substancja chemiczna uzyskana na drodze mechanicznego mieszania składników. Skład mieszaniny można zmieniać. Na przykład, odparowując wodę z wodnego roztworu cukru zwiększamy stężenie cukru w tym roztworze; dolewając wody - zmniejszamy stężenie.
Mieszaniny można łatwo rozdzielić na części składowe:
Substancje zmieszane ze sobą i tworzące mieszaninę zachowują swoje właściwości.
Mieszanina jednorodna - homogeniczna to taka mieszanina, w której nie można rozróżnić składników nawet przy dużym powiększeniu (woda wodociągowa, mleko, stopy metali, powietrze).
Mieszanina niejednorodna - heterogeniczna to mieszanina, której składniki można dostrzec gołym okiem lub za pomocą prostych urządzeń (mąka + piasek, woda + piasek, piasek + mak, dym + sadza).
Z codziennych obserwacji wynika, że otaczająca nas materia ma budowę ciągłą, litą. Obserwuje się jednak pewne zjawiska, które przeczą temu wrażeniu. Do takich zjawisk zaliczamy:
dyfuzję (samorzutne mieszanie się stykających się ze sobą substancji, na przykład gazów)
mieszanie się dwóch cieczy
rozpuszczanie się ciała stałego w cieczy przebiegające ze zmniejszaniem się objętości i inne.
Zjawiska takie są możliwe tylko wtedy, gdy substancje biorące w nich udział mają budowę nieciągłą, ziarnistą.
Pierwsze poglądy o ziarnistości materii głosił filozof grecki, Demokryt (46-370 p.n.e.). Według niego, “Wszechświat składa się z atomów, czyli niepodzielnych cząstek i próżni... (athomos = niepodzielny).
W czasach nowożytnych atomistyczną teorię budowy materii ogłosił w r. 1803 John Dalton. Teoria ta głosiła:
Materia składa się z niezliczonej liczby niezmiernie małych cząsteczek zwanych atomami.
Każdy atom ma określoną wielkość, masę i właściwości. Atomy tego samego pierwiastka są jednakowe.
Atomy mogą łączyć się ze sobą tworząc cząsteczki związku chemicznego, a reakcja chemiczna polega na łączeniu się, rozdzielaniu i wymianie atomów.
Zgodnie ze współczesnymi poglądami na ten temat:
Atom jest najmniejszą częścią pierwiastka chemicznego zachowującą jeszcze jego charakterystyczne właściwości.
Cząsteczka składa się co najmniej z dwóch atomów. Atomy te mogą być takie same - mówimy wówczas o cząsteczce pierwiastka (np. O2, Cl2) lub różne - cząsteczka związku chemicznego (np. NaCl, H2O, H2SO4.)
Związek chemiczny od mieszaniny odróżnia głównie to, że związek chemiczny ma ściśle określony skład chemiczny niezależnie od tego, w jaki sposób powstał: czy został otrzymany w laboratorium, czy też występuje w przyrodzie. Tę stałą zależność sformułował w r.1799 Louis Joseph Proust jako prawo stałości składu.
Istotę tego prawa przedstawić można następująco: podczas syntezy siarczku miedzi (I) - Cu2S, bez względu na używane do reakcji ilości miedzi i siarki, zawsze na cztery jednostki wagowe miedzi przypadać będzie jedna jednostka wagowa siarki.
Stosunek wagowy miedzi do siarki w występującym w przyrodzie minerale chalkozynie jest dokładnie taki sam.
W oparciu o prawo stałości składu wyprowadza się wzory sumaryczne związków chemicznych.
Chemik, badając otaczającą go przyrodę i zachodzące w niej zjawiska, na ogół wybiera jakiś obiekt i wyodrębnia go. Taki obiekt nazywa się układem. Układ może być układem otwartym (gdy między nim a otoczeniem zachodzić może wymiana masy i energii) lub układem zamkniętym, który nie wymienia z otoczeniem masy, natomiast może wymieniać energię. Istnieją ponadto układy izolowane, które nie wymieniają z otoczeniem ani energii, ani masy.
Dwaj osiemnastowieczni chemicy, niezależnie od siebie, Rosjanin Michaił Łomonosow i Francuz Antoine Lavoisier, badali układy zamknięte i sformułowali jedno z ważniejszych praw chemii - prawo zachowania masy.
Masa substratów użytych do reakcji w układzie zamkniętym równa się masie produktów otrzymanych w wyniku reakcji.
Z prawa zachowania masy wynika jednoznacznie, że materia nie może powstać z niczego, ani nie może zginąć, chociaż podlega ciągłym przemianom. Opierając się na prawie zachowania masy można obliczyć, ile otrzyma się danej substancji na skutek przemiany chemicznej o ile wiadomo, ile innej substancji użyto do tej przemiany. Prawo to stanowi więc podstawę obliczeń chemicznych
Akustyka pomieszczeń
Akustyka pomieszczeń Plan pracy: 1) Co to jest akustyka wnętrz? 2) Co wpływa na akustykę? 3) Izolacja akustyczna 4) Co to są fale stojące? 5) Echo akustyczne 6) Flutter echo 7) Co jest zadaniem akustyka wnętrz? 1) Co to jest akustyka wnętrz? Akustyka wn ...Filozofia przełomu XIX i XX wieku
Filozofia przełomu XIX i XX wieku W 2 poł. XIX w. tradycyjna problematyka filozofii była wypierana i ograniczana przez gwałtowny rozwój nauk szczegółowych. Filozoficznym wyrazem tej tendencji był antymetafizyczny program tzw. filozofii pozytywnej, zapoczątkowanej przez A. Comte'a i kontynuowany...Ślub konkordatowy.
Ślub konkordatowy. Podpisany 28 lipca 1993r. a ratyfikowany 25 marca 1998r. Konkordat pomiędzy stolica apostolską, a Rzeczpospolitą Polską stwarza narzeczonym możliwość zawarcia małżeństwa kanonicznego, które może wywołać skutki cywilne,takie jakie posiada ma...Zagadnienia z filozofii
Zagadnienia z filozofii FILOZOFIA (egzamin) Arystoteles Arystoteles jako pierwszy dokonał wydzielenia się poetyki. Potraktował ją jako część filozofii praktycznej. Podstawowym terminem w teorii sztuki (przejętym od Platona) był mimesis, czyli naśladowanie. Wyróżni...Interpretacja wiersza Leopolda Staffa pt.: Deszcz jesienny".
Interpretacja wiersza Leopolda Staffa pt.: Deszcz jesienny". Wiersz Leopolda Staffa jest przede wszystkim wierszem dekadenckim. Dominuje w nim poczucie nadchodzącego końca i destrukcji, o czym świadczy już sam jego tytuł. Deszcz jesienny to deszcz nieprzyjemny, brudny, kojarzący się z chło...Streszczenie - Przyjaciele Benedykt Hertz
Streszczenie - Przyjaciele Benedykt Hertz Opowiadacz opisuje łąkę, na której pasą sie różne zwierzętaq. Koń i Krowa przecghwalają się swoim pochodzeniem i szlachetnością. Zapewnieją Zajączka o swej życzliewości i opiece. Podobnie czynią Kozioł...Czy życiowe motto Dulskiej – Brudy trzeba prać we własnym domu należy jednoznacznie zanegować? Co sądzisz w powszechnym we współczesnej kulturze publicznym pra
Czy życiowe motto Dulskiej – Brudy trzeba prać we własnym domu należy jednoznacznie zanegować? Co sądzisz w powszechnym we współczesnej kulturze publicznym praniu brudów? Gabriela Zapolska w komedii pt. Moralność pani Dulskiej przedstawia czytelnikowi życie i problemy miesz...Cv francuskie
Cv francuskie Beate Duval 7 rue du Sentier nee 15 juillet 1970 a Paris mariee FORMATION 1990-1995 Le diplome Peterhouse College Universitaire de Cambridge en Anglettere 1989-1994 Le diplome Institut Universitaire de technologie a Paris 1989 Baccalaureat EXPERIENCE PROFESSIONNELLE 2000-2005 Responslable du s...
studia
szko³a
streszczenie
notatka
¶ci±ga
referat
wypracowanie
biografia
opis
praca
dyplomowa
opracowania
test
liceum
matura
ksi±¿ka
