Podstawy socjologii - ściąga
Podstawy socjologii - ściąga
Socjologia - to nauka, która intensywnie w sposób zdyscyplinowany, tzn. naukowy interesuje się poczynaniami ludzi oraz wszystkimi miejscami gromadzenia się ludzi. Przedmiotem zainteresowania socjologii jest świat ludzi oraz wszystko co oni robią.
Cel socjologii:
1/ poznawczy - chce poznać rzeczywistość społeczną;
2/ praktyczny - dostarczać przesłanek do podejmowania praktycznych decyzji (np. rozmowy z narkomanami);
3/ obywatelski - za pomocą publikowanych sondaży społecznych socjologia upowszechnia (edukuje) w zakresie wiedzy i świadomości społecznej.
Funkcje socjologii:
1/ opisowa - jak jest?;
2/ wyjaśniająca - dlaczego tak jest?;
3/ terapeutyczna - co zmienić?;
4/ prognostyczna - co się stanie?
Metody socjologii:
1/ serveyowe – wywiady i ankiety środowiskowa (tylko w pewnym środowisku, np. lekarzy), pocztowa, handlowa, telefoniczna, audytoryjna (na jakieś dużej sali, audytorium), prasowa;
2/ obserwacji – uczestnicząca (obserwator uczestniczy w wydarzeniach), nie uczestnicząca (obserwator nie uczestniczy w tym co bada), jawna (osoby badane wiedzą o badaniu), ukryta (nie wiedzą), socjometria (metoda badania integracyjnego małych grup, konflikty, podgrupy), eksperymentalna (w laboratoriach), terenowe (w naturalnych warunkach).
Inteligencja potencjalna – ta z którą się rodzimy.
Inteligencja nabyta – wyuczona podczas naszego życia
Osobowość społeczna – jest to zespół trwałych cech jednostki wytworzonych na podbudowie cech biogennych i psychogennych a pochodzących z wpływu kultury i struktury zbiorowości w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy.
Cechy biogenne – płeć, wiek, rasa, kod genetyczny, czynniki biologiczne.
Cechy psychogenne – cechy psychologiczne, pamięć, inteligencja potencjalna, uczucia, emocje, temperament.
Cechy socjogenne – część naszej osobowości, która jest kształtowana przez otaczające nas środowisko społeczne (w punkcie wcześniejszym).
Typologia osobowości - Hipokrates:
1/ sangwinik – otwarci, życzliwi, optymiści, otwarci;
2/ melancholik – zadumany, zamyślony, buja w obłokach;
3/ holeryk – nerwus;
4/ flegmatyk – strasznie powolny.
Typologia osobowiści – Jung:
1/ intrawertyk – całą aktywność kieruje do wewnątrz, skryty, powściągliwy, nie uzewnętrznia emocji;
2/ ekstrawertyk – przeciwieństwo, uzewnętrznia swoje emocje, otwarty na kontakty, co myśli, to mówi, zawiera wile znajomości.
Typologia osobowości – Sprangler:
1/ teoretyczny – człowiek niepraktyczy, główną uwagę kieruje w stronę roztrząsania poważnych, dużych problemów, typ naukowca;
2/ ekonomiczny – szkoda mu czasu na takie pierdoły, jasno stawia cele, użyteczność, funkcjonalność, lubi konkrety;
3/ estetyczny – szczególnie wrażliwy na wartości estetyczne, plastyka, muzyka, dba o to jak się ubiera, np. czy kolor swetra pasuje do koloru spodniJ;
4/ społeczny – ma potrzebę altruistycznej (bezinteresownej) działalności dla innych, wolontariusze, np. Ochojska, Owsiak, Śp. Kotański;
5/ polityczny – chcą mieć władzę, aby realizować jakieś pomysły, idee
6/ religijny – ponadprzeciętnie podatny na komunikowanie się z rzeczywistością niebiańska, boską , członkowie ruchów religijnych, praktykujący katolicy, członkowie
sekt, wróżbiarstwo, ufologia, czytanie z kart.
Os. Zdrowa - socjopata - Os. Chora
J X L
? Tego się nie leczy, są to defekty charakterologiczne. Osoby te jednak bardzo często odnoszą sukcesy. Z ich powodu jednak cierpi otoczenie. Przyczyną tego są czynniki biologiczne lub defekty nabyte przez oddziaływanie społeczeństwa oraz otaczającego środowiska. 1 na 7 osób ma problemy z osobowością, 1 na 50wykazuje defekty osobowości, 1 na 10 bardzo poważne.
Typy osobowości psychopatycznych:
1/ paranoidalna – zamknięci w sobie, nieufni, podejrzliwi, przewrażliwieni na jakimś tle, cały świat jest przeciwko;
2/ cyklofreniczna – wahania nastrojów, brak stałości, jakiegoś normalnego dla tych ludzi nastroju, zachowania, jest nieprzewidywalna, ciężko mu odnieść sukces;
3/ schizoidalna – brak rezonansu uczuciowego i brak zdolności do empatii, nie ma przyjaciół, samotnik, dziwaczne zainteresowania, słabo rozwinięty emocjonalnie, nie umie współczuć, niewrażliwy na zło, na ból człowieka;
4/ eksplozywna – podwyższona wrażliwość, pobudliwa, reaguje gniewem i agresją, brak samokontroli, reaguje bardzo impulsywnie;
5/ anankastyczna – przesadne poczucie obowiązku, sumienne, pedantyczne, dobrze funkcjonują, gdy ich życie jest regulowane przez regulaminy, plany dnia, oficjalni, niezdolni do zabawy, relaksu, odprężenia, wszystko musi być symetryczne, nie cierpi chaosu;
6/ histeryczna – dramatyzują zwykłe wydarzenia, zwracają na siebie uwagę;
7/ asteniczna – mączliwość , wiecznie zmęczone, obniżony próg odporności na wszelkie obciążenia, sama myśl o pracy powoduje zmęczenie, często pesymistycznie nastawieni, bardzo wrażliwi uczuciowo, emocjonalni, narzekają na wszystko;
8/ antyspołeczna – zaburzone sumienie, nie istnieje coś takiego jak dobro i zło, brak dylematów moralnych, mogą być członkami grup przestępczych.
Elementy osobowiści społecznej:
1/ Zespół jaźni;
2/ Wzorce osobowe;
3/ Zespół ról społecznych;
4/ Zespół postaw i stereotypów.
Rodzaje zespołów jaźni:
1/ jaźń subiektywna – jaźń która decyduje o naszej osobowości (jesteśmy w centrum wszechświata, kim jestem? Po co jestem? Wiemy o swoich zaletach i wadah);
- 2 -
2/ jaźń fasadowa – kierujemy ją na zewnątrz (reklamujemy się). Przekonanie otoczenia, że jaźń fasadowa jest autentyczna (chociaż wiemy że nie jest). Im mniejsza jest siła jaźni subiektywnej tym większą rolę odgrywa jaźń fasadowa.
3/ jaźń odzwierciedlona – ja w odbiciu lustrzanym (jak mnie inni postrzegają, jakie mają opinie na mój temat). Im mniejsza siła jaźni subiektywnej tym większa siła jaźni odzwierciedlonej.
Jaźń zobiektywizowana – jest wypadkową tych 3 jaźni. Ma na celu zrównoważenie tych 3 jaźni.
Rodzaje wzorców osobowych:
1/ historyczne – których już nie ma;
2/ teraźniejsze – żyjące obecnie;
3/ publiczne – znani muzycy, sportowcy, politycy;
4/ z życia prywatnego – rodzice, rodzin, koledzy, przyjaciele;
5/ postacie realne – Napoleon, Stalin;
6/ postacie fikcyjne – Esmeralda, Rocki, Shrek.
Naśladownictwo – małpowanie, chęć upodabniania się do wzorca (chcę być taki..., dotyczy najczęściej dzieci).
Naśladowanie – selektywne przyswajanie pewnych cech (do swojej osobowości chcę przejąć tylko pewne cechy).
Rola społeczna – jest to zespół oczekiwań ze strony grupy społecznej
pod adresem człowieka zajmującego określoną pozycję społeczną.
Przystosowanie – przyswajanie ról bez ich modyfikacji.
Uspołecznienie – selektywne przetwarzanie ról.
Postawa społeczna – jest to względnie stały stosunek oceniająco - emocjonalny do przedmiotów wyrażający się w kategoriach pozytywnych, negatywnych lub neutralnych.
Trzy komponenty struktury postawy:
komponent poznawczy › komponent ocenieająco – emocjonalny › komponent behawioralny (wyrażający się w zachowaniu).
Stereotyp – postawa kształtuje się z pominięciem komponentu poznawczego. To obraz w umyśle ludzkim odnoszący się do jakiegoś faktu lub zjawiska społecznego, obraz ten jest cząstkowy i schematyczny stanowiący fikcję, a nie adekwatne odbicie jakiegoś faktu. Stereotypy zniekształcają rzeczywistość. Stereotypy zwalniają od myślenia i zamiast myśleć, posługujemy się nimi.
Propaganda (reklama) wg Parsona – jest to próba oddziaływania na postawy a przez to bezpośrednio na działalność ludzi za pomocą bodźców językowych i wizualnych.
Propaganda wg J.Ellul – jest to technika, która interweniuje w społeczeństwie poprzez silne uproszczenia.
Propaganda wg. McLumga Lee – jest to działalność polegająca na operowaniu słowami, symbolami i osobistościami z intencją poparcia lub zaatakowania jakiegoś zainteresowania, projektu, programu, instytucji, osoby, produktu lub usługi w oczach i umysłach publiczności.
Typ propagandy:
1/ informacyjna – odwołuje się do komponentu poznawczego;
2/ emocjonalna – odwołuje się do komponentu oceniającego, emocjonalnego;
3/ sterująca – pokazuje przykłady (wzorce) zachowań.
Typy reklamy:
1/ racjonalna – reklama może podać racje;
2/ emocjonalna - ma budzić emocje związane z zakupem;
3/ tworząca nawyk – tworzenie nawyku u konsumenta;
4/ dająca satysfakcję – produkty dające satysfakcję.
Metody socjotechniczne na użytek reklamy i propagandy:
1/ Metoda zwrócenia uwagi – używanie różnego rodzaju trików zwracających uwagę. Pokazanie korzyści, jaki nam produkt oferuje (np. szampon na łupież);
2/ Metoda irradiacji – oddziaływanie poprzez kontekst, w którym ukazuje się dany obiekt lub treść. Przeprogramowanie wartości i emocji z osób i treści stanowiących tło, na osoby i treści, które zgodnie z intencją powinny być wyeksponowane. Nie zawsze ważne jest kim się jest, co się prezentuje, ale czasami ważniejsze jest to, z kim się zadajemy, przebywamy (np. w otoczeniu polityka). Ważna jest kolorystyka – kolor zielony, kojarzy się z naturą, towarzystwa ubezpieczeniowe, najczęściej wykorzystują kolor błękitny, a czarny uważa się za luksusowy.
3/ Technika identyfikacji – polega na zmniejszaniu dystansu między nadawcą a odbiorcą. Trzeba pokazać, że jest się z tego samego środowiska, że zna się potrzeby tego środowiska. Nie można jednak przesadzić, gdyż może to być niekorzystne.
4/ Technika stereotypizacji – reklama odwołuje się do stereotypów zadomowionych w danym środowisku i wykorzystuje je. Reklamy wykorzystują stereotypy międzypokoleniowe, płci, przedmiotowe wykorzystywanie kobiet, mężczyzna jako ekspert (np. reklama Calgonu).
5/ Metoda symplifikacji – operowanie skrótami, dąży się do sformułowań zwięzłych i jednoznacznych. Istotą jets
redukowanie programów do sloganów, sloganów do obrazów, itd.
6/ Technika suplemacji – polega na segmentacji rynku. Przygotowanie różnych argumentów dla różnych segmentów tego rynku (do różnych grup, różnego środowiska, różnymi kanałami dystrybucji).
7/ Technika dwustronnej argumentacji- robimy wrażenie na publiczności, że nasz komunkat jest komunikatem obiektywnym. Obiektywnie patrzymy na siebie i przeciwnika.
8/ Technika globalnego ataku – prowadzone na dużą skalę i jest skondensowana w czasie. W krótkim odstępie czasowym są skondensowane informacje. Adresowana jest do ludzi nie posiadających wyrobionego zdania. Bazuje na mechanizmie sokratyjskim – jeżeli do człowieka dociera informacja sprzeczna z jego poglądami, to ją wypycha albo bagatelizuje. Nie można przesłać informacji sprzecznej z poglądami danej osoby. Wysyła się takie informacje, które nawiązują do tego systemu wartości.
9/ Metoda zasada wiarygodności – komunikat musi być wiarygodny w znaczeniu (2 poziomy). Osoby, które przekazują komunikat, są kompetentne. Zgodność formy z treścią. To co się usłyszy, musi być zgodne z tym co się widzi.
Konflikt – jest to występowanie sprzeczności interesów między dwiema lub większą liczba jednostek lub
- 3 -
zbiorowości społecznych. Sprzeczności te pojawiają się wówczas, kiedy jednostka lub grupa dąży do określonego celu, natomiast druga jednostka lub grupa udaremnia lub przeszkadza w osiągnięciu tego celu.
Typy konfliktów:
1/ jawny – jest widoczny dla obserwatora z zewnątrz;
2/ ukryty – istnieje, ale nie jest widoczny dla obserwatora z zewnątrz;
3/ racjonalny – mają racjonalne podłoże (obiektywne podłoże);
4/ irracjonalne – wynikają z pewnych uprzedzeń, ze źle odczytanej informacji, z zakorzenionych stereotypów;
5/ destrukcyjne – prowadzą do dezintegracji społecznej, grupy, które zwyciężyły i które zostały upokorzone, w społeczeństwie pojawia się apatia;
6/ twórcze – pozytywna funkcja tych konfliktów, konflikty te pobudzają do nowych pomysłów i rozwiązań. Przeszłość nie rzutuje na teraźniejszość.
Sposoby podejścia do konfliktów:
1/ wyłączenie – polegające na tym, że strona silniejsza wyłącza stronę słabszą (pracodawca zwalnia pracownika);
2/ poddanie się – dochodzi do konfliktu, jedna strona ustępuje pola. Takie społeczeństwo nie będzie zintegrowane;
3/ kompromis – konflikt tylko częściowo r
b23d
ozwiązany. W kompromisie każda strona pilnuje by nie stracić zbyt dużo, albo nie więcej niż przeciwnik;
4/ współpraca – integracja w której strony konfliktu przyjmują współpracę. Nikt nie musi nikomu ustępować, wszystkie strony wygrały.
Etapy rozwiązywania konfliktów:
1/ Wyraźne określenie źródła konfliktu. Precyzyjne zdefiniowanie problemu. Trzymamy się tematu (problemu), który mamy rozwiązać (np. nie umyte szklanki).
2/ Określenie celów zamierzonego rozstrzygnięcia (np. chcę, aby szklanki były umyte i była miła atmosfera w domu).
3/ Zebranie niezbędnych informacji na dany temat (nie można polegać na plotkach, bo ktoś coś powiedział, trzymamy się faktów).
4/ Opracowanie możliwych alternatyw (czyli jakie w tej sytuacji możemy podjąć działania).
5/ Wyrażenie zgody na pewne rozwiązanie (jakiś konsensus).
6/ Weryfikacja, czyli sprawdzenie czy nasze rozwiązanie się sprawdziło i czy było dobre.
Przyczyny konfliktów:
1/ Wynikające z podziałów obowiązków i z wadliwej organizacji pracy, jedna ze stron buntuje się.
2/ Konflikty występujące z rzadkości zasobów i dób. Popyt większy od podaży.
3/ Przyczyny wynikające z różnicy interesów. W samych interesach istnieje sprzeczność.
4/ Konflikty mają swoje przyczyny w nieuzasadnionych i nadmiernych wymaganiach stawianych wobec ludzi.
5/ Wynikają z ambicji ludzkiej i potrzeby dominacji. Tkwi w samym człowieku.
6/ Przyczyny wynikające z nieznajomości sytuacji lub złej interpretacji (są to wszystkie konflikty irracjonalne).
Frustracja – jest to stan osobowości występujący wtedy, gdy na skutek jakiejś przeszkody zostaje przerwany ciąg zachowań zmierzających do osiągnięcia danego celu i kiedy wymaga od działającego przestawienia się z celu na przeszkodę (takie działanie przestaje być racjonalne).
Frustracja w pięciu postaciach:
1/ Agresja – wyładowujemy ją na przeszkodzie (np. na osobnikach słabszych)
2/ Apatia – zniechęcanie do wszelkiego działania, każda inicjatywa styka się z oporem (biernością). Widoczna w Polsce.
3/ Regresja – polega na uwstecznianiu działań, wracamy do wydarzeń z przeszłości (jest to ucieczka w przeszłość, od problemów teraźniejszych).
4/ Fiksacja – nie umiejętność podjęcia nowych działań, pomimo iż wiadomo, że działania dotychczas realizowane nie przynoszą rezultatów.
5/ Stłumienie – nieświadome zapomnienie o rzeczach przykrych i kłopotliwych.
Grupa społeczna – nazywamy zbiór minimum 3 osób, które ze względu na wspólne wartości i cele związane są więzią społeczną. Posiadają własne środki skupienia oraz mniej lub bardziej formalną strukturę i wewnętrzną organizację
Krąg społeczny – są to wszelkie zbiorowości opierające się na bezpośrednich osobowych i względnie trwałych stycznościach, ale nie posiadające wyraźnej odrębności materialnych i symbolicznych ośrodków skupienia oraz nie posiadające wewnętrznej struktury, władzy i przywództwa. Są to kręgi koleżeńsko – towarzyskie. Przeważnie kręg tworzą się n podstawie jednej osoby o ciekawej osobowości.
Publiczność – są to ludzie, którzy w tym samym czasie odbierają identyczny przekaz. Łączy tych ludzi zainteresowanie tym samym przekazem. Publiczność można podzielić na zbiorową i rozproszoną. Publiczność zbiorowa, to zebrana jednym miejscu (np. w sali, auli, na stadionie). Publiczność rozproszona, to ludzie nie znajdujący się w jednym miejscu (np. przed tv).
Zbiegowisko – jest to przelotne, często krótkotrwałe spontaniczne skupienie ludzi zainteresowanych nagłym zdarzeniem.
Publiczność można zaplanować, a zbiegowiska nie, bo są to nagłe zdarzenia.
Tłum – przelotne skupienie dużej masy ludzi na przestrzeni umożliwiającej bezpośredni kontakt i względnie identycznie reaguje na te same bodźce (może powstać ze zbiegowiska lub z publiczności). W tłumie istnieje bardzo silna łączność psychiczna, która stanowczo identyfikuje jednostkę z tłumem. Cechy wspólne tłumu, to dezidentyfikacja (obniżenie poczucia odpowiedzialności jednostkowej), wyraźne naśladownictwo, oraz zarażenie emocjonalne (posiadają podobne stany emocjonalne).
Warstwa społeczne, wg Maxa Webera – są to grupy społeczno – zawodowe, które różnią się
zajmowaną pozycją w strukturze społecznej, uznające się przez siebie i przez inne, uznawane za społecznie wyższe lub niższe i charakteryzując się specyficznym stylem życia.
Stratyfikacja – uwarstwienie czyli budowa społeczeństwa.
Model demokratycznego społeczeństwa rynkowego:
- 4 -
Model Południowo Amerykański:
Model realnego socjalizmu:
Model Amerykański:
Wyższa wyższa – stare rodziny amerykańskie, posiadające duże bogactwa o arystokratycznym pochodzeniu, dbają o zwyczaje tego środowiska, uczestniczą w kulturze i ją sponsorują.
Wyższa niższa - zamożni posiadacze kapitału, jednak bez arystokratycznych tradycji i rodowodu.
Średnia wyższa – składa się z managerów, prawników, lekarzy, naukowców, oficerów, jest to elita społeczna.
Średnia niższa – drobna prywatna inicjatywa, nauczyciele, technicy.
Niższa wyższa – robotnicy, drobni farmerzy.
Niższa niższa – człowiek mieszkający w slumsach, margines społeczny.
Model niemiecki:
Wyższa – właściciele ziemscy, właścicielem kapitału, najwyżsi urzędnicy państwowi.
Średnia najwyższa – inteligencja, naukowcy, lekarze.
Średnia średnia – pracownicy umysłowi z wyższym wykształceniem w zawodach o niższej randze.
Średnia niższa – drobna inicjatywa prywatna.
Niższa najwyższa – robotnicy wykwalifikowani, technicy.
Niższa wyższa – pracownicy umysłowi, bez kwalifikacji.
Niższa średnia – robotnicy niewykwalifikowanie.
Niższa niższa – margines społeczny.
- 6 -
Kultura – całokształt zachowań społeczeństwa zarówno pozytywnych, jak i negatywnych (pijaństwo). Jest to ogół wytworów działalności ludzkiej. Materialnych i niematerialnych wartości i uznanych sposobów postępowania, zobiektywizowanych i przyjętych w danej społeczności.
Podział kultury:
A) Materialna i duchowa.
1/ materialna – technik, budownictwo, ubiór
2/ duchowa – literatura, sztuka, nauka, religia.
(błędny podział, bo zachodzą na siebie)
B) Kultura i cywilizacja
C) Bytu, społeczna, symboliczna
1/ bytu - dotyczy wartości codziennego użytku, motoryzacja, środki konsumpcji
2/ społeczna – prawo, stosunki międzyludzkie
3/ symboliczna – sztuka, religia.
D) Pierwotna, zinstytucjonalizowana, masowa.
1/ pierwotna – istniała od samego początku, a formy jej przetrwały do dziś
2/ zinstytucjonalizowana – wraż z rozwojem kultury mogły pojawiać się instytucje (teatry, opery)
3/ masowa – powstała wraz z rozwojem środków masowego przekazu (prasa, radio). Wprowadziła też nową terminologię do kultury (producent, konsument), zaczęto także zarabiać na kulturze.
E) Ze względu na aktywność człowieka
1/ K. Pracy – ze względu na aktywność pracy.
2/ K. Czasu wolnego – odpoczynek, zabawa i zajęcia rozwijające, gospodarowanie czasem wolnym oraz infrastruktura potrzebna do jego wykorzystania.
3/ K. Święta – Wielkanoc, Boże Narodzenie. Najważniejszym celem świętowania jest wyrażenie wartości. Święta można podzielić na Religijne i Laickie.
Socjologia - to nauka, która intensywnie w sposób zdyscyplinowany, tzn. naukowy interesuje się poczynaniami ludzi oraz wszystkimi miejscami gromadzenia się ludzi. Przedmiotem zainteresowania socjologii jest świat ludzi oraz wszystko co oni robią.
Cel socjologii:
1/ poznawczy - chce poznać rzeczywistość społeczną;
2/ praktyczny - dostarczać przesłanek do podejmowania praktycznych decyzji (np. rozmowy z narkomanami);
3/ obywatelski - za pomocą publikowanych sondaży społecznych socjologia upowszechnia (edukuje) w zakresie wiedzy i świadomości społecznej.
Funkcje socjologii:
1/ opisowa - jak jest?;
2/ wyjaśniająca - dlaczego tak jest?;
3/ terapeutyczna - co zmienić?;
4/ prognostyczna - co się stanie?
Metody socjologii:
1/ serveyowe – wywiady i ankiety środowiskowa (tylko w pewnym środowisku, np. lekarzy), pocztowa, handlowa, telefoniczna, audytoryjna (na jakieś dużej sali, audytorium), prasowa;
2/ obserwacji – uczestnicząca (obserwator uczestniczy w wydarzeniach), nie uczestnicząca (obserwator nie uczestniczy w tym co bada), jawna (osoby badane wiedzą o badaniu), ukryta (nie wiedzą), socjometria (metoda badania integracyjnego małych grup, konflikty, podgrupy), eksperymentalna (w laboratoriach), terenowe (w naturalnych warunkach).
Inteligencja potencjalna – ta z którą się rodzimy.
Inteligencja nabyta – wyuczona podczas naszego życia
Osobowość społeczna – jest to zespół trwałych cech jednostki wytworzonych na podbudowie cech biogennych i psychogennych a pochodzących z wpływu kultury i struktury zbiorowości w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy.
Cechy biogenne – płeć, wiek, rasa, kod genetyczny, czynniki biologiczne.
Cechy psychogenne – cechy psychologiczne, pamięć, inteligencja potencjalna, uczucia, emocje, temperament.
Cechy socjogenne – część naszej osobowości, która jest kształtowana przez otaczające nas środowisko społeczne (w punkcie wcześniejszym).
Typologia osobowości - Hipokrates:
1/ sangwinik – otwarci, życzliwi, optymiści, otwarci;
2/ melancholik – zadumany, zamyślony, buja w obłokach;
3/ holeryk – nerwus;
4/ flegmatyk – strasznie powolny.
Typologia osobowiści – Jung:
1/ intrawertyk – całą aktywność kieruje do wewnątrz, skryty, powściągliwy, nie uzewnętrznia emocji;
2/ ekstrawertyk – przeciwieństwo, uzewnętrznia swoje emocje, otwarty na kontakty, co myśli, to mówi, zawiera wile znajomości.
Typologia osobowości – Sprangler:
1/ teoretyczny – człowiek niepraktyczy, główną uwagę kieruje w stronę roztrząsania poważnych, dużych problemów, typ naukowca;
2/ ekonomiczny – szkoda mu czasu na takie pierdoły, jasno stawia cele, użyteczność, funkcjonalność, lubi konkrety;
3/ estetyczny – szczególnie wrażliwy na wartości estetyczne, plastyka, muzyka, dba o to jak się ubiera, np. czy kolor swetra pasuje do koloru spodniJ;
4/ społeczny – ma potrzebę altruistycznej (bezinteresownej) działalności dla innych, wolontariusze, np. Ochojska, Owsiak, Śp. Kotański;
5/ polityczny – chcą mieć władzę, aby realizować jakieś pomysły, idee
6/ religijny – ponadprzeciętnie podatny na komunikowanie się z rzeczywistością niebiańska, boską , członkowie ruchów religijnych, praktykujący katolicy, członkowie
sekt, wróżbiarstwo, ufologia, czytanie z kart.
Os. Zdrowa - socjopata - Os. Chora
J X L
? Tego się nie leczy, są to defekty charakterologiczne. Osoby te jednak bardzo często odnoszą sukcesy. Z ich powodu jednak cierpi otoczenie. Przyczyną tego są czynniki biologiczne lub defekty nabyte przez oddziaływanie społeczeństwa oraz otaczającego środowiska. 1 na 7 osób ma problemy z osobowością, 1 na 50wykazuje defekty osobowości, 1 na 10 bardzo poważne.
Typy osobowości psychopatycznych:
1/ paranoidalna – zamknięci w sobie, nieufni, podejrzliwi, przewrażliwieni na jakimś tle, cały świat jest przeciwko;
2/ cyklofreniczna – wahania nastrojów, brak stałości, jakiegoś normalnego dla tych ludzi nastroju, zachowania, jest nieprzewidywalna, ciężko mu odnieść sukces;
3/ schizoidalna – brak rezonansu uczuciowego i brak zdolności do empatii, nie ma przyjaciół, samotnik, dziwaczne zainteresowania, słabo rozwinięty emocjonalnie, nie umie współczuć, niewrażliwy na zło, na ból człowieka;
4/ eksplozywna – podwyższona wrażliwość, pobudliwa, reaguje gniewem i agresją, brak samokontroli, reaguje bardzo impulsywnie;
5/ anankastyczna – przesadne poczucie obowiązku, sumienne, pedantyczne, dobrze funkcjonują, gdy ich życie jest regulowane przez regulaminy, plany dnia, oficjalni, niezdolni do zabawy, relaksu, odprężenia, wszystko musi być symetryczne, nie cierpi chaosu;
6/ histeryczna – dramatyzują zwykłe wydarzenia, zwracają na siebie uwagę;
7/ asteniczna – mączliwość , wiecznie zmęczone, obniżony próg odporności na wszelkie obciążenia, sama myśl o pracy powoduje zmęczenie, często pesymistycznie nastawieni, bardzo wrażliwi uczuciowo, emocjonalni, narzekają na wszystko;
8/ antyspołeczna – zaburzone sumienie, nie istnieje coś takiego jak dobro i zło, brak dylematów moralnych, mogą być członkami grup przestępczych.
Elementy osobowiści społecznej:
1/ Zespół jaźni;
2/ Wzorce osobowe;
3/ Zespół ról społecznych;
4/ Zespół postaw i stereotypów.
Rodzaje zespołów jaźni:
1/ jaźń subiektywna – jaźń która decyduje o naszej osobowości (jesteśmy w centrum wszechświata, kim jestem? Po co jestem? Wiemy o swoich zaletach i wadah);
- 2 -
2/ jaźń fasadowa – kierujemy ją na zewnątrz (reklamujemy się). Przekonanie otoczenia, że jaźń fasadowa jest autentyczna (chociaż wiemy że nie jest). Im mniejsza jest siła jaźni subiektywnej tym większą rolę odgrywa jaźń fasadowa.
3/ jaźń odzwierciedlona – ja w odbiciu lustrzanym (jak mnie inni postrzegają, jakie mają opinie na mój temat). Im mniejsza siła jaźni subiektywnej tym większa siła jaźni odzwierciedlonej.
Jaźń zobiektywizowana – jest wypadkową tych 3 jaźni. Ma na celu zrównoważenie tych 3 jaźni.
Rodzaje wzorców osobowych:
1/ historyczne – których już nie ma;
2/ teraźniejsze – żyjące obecnie;
3/ publiczne – znani muzycy, sportowcy, politycy;
4/ z życia prywatnego – rodzice, rodzin, koledzy, przyjaciele;
5/ postacie realne – Napoleon, Stalin;
6/ postacie fikcyjne – Esmeralda, Rocki, Shrek.
Naśladownictwo – małpowanie, chęć upodabniania się do wzorca (chcę być taki..., dotyczy najczęściej dzieci).
Naśladowanie – selektywne przyswajanie pewnych cech (do swojej osobowości chcę przejąć tylko pewne cechy).
Rola społeczna – jest to zespół oczekiwań ze strony grupy społecznej
pod adresem człowieka zajmującego określoną pozycję społeczną.
Przystosowanie – przyswajanie ról bez ich modyfikacji.
Uspołecznienie – selektywne przetwarzanie ról.
Postawa społeczna – jest to względnie stały stosunek oceniająco - emocjonalny do przedmiotów wyrażający się w kategoriach pozytywnych, negatywnych lub neutralnych.
Trzy komponenty struktury postawy:
komponent poznawczy › komponent ocenieająco – emocjonalny › komponent behawioralny (wyrażający się w zachowaniu).
Stereotyp – postawa kształtuje się z pominięciem komponentu poznawczego. To obraz w umyśle ludzkim odnoszący się do jakiegoś faktu lub zjawiska społecznego, obraz ten jest cząstkowy i schematyczny stanowiący fikcję, a nie adekwatne odbicie jakiegoś faktu. Stereotypy zniekształcają rzeczywistość. Stereotypy zwalniają od myślenia i zamiast myśleć, posługujemy się nimi.
Propaganda (reklama) wg Parsona – jest to próba oddziaływania na postawy a przez to bezpośrednio na działalność ludzi za pomocą bodźców językowych i wizualnych.
Propaganda wg J.Ellul – jest to technika, która interweniuje w społeczeństwie poprzez silne uproszczenia.
Propaganda wg. McLumga Lee – jest to działalność polegająca na operowaniu słowami, symbolami i osobistościami z intencją poparcia lub zaatakowania jakiegoś zainteresowania, projektu, programu, instytucji, osoby, produktu lub usługi w oczach i umysłach publiczności.
Typ propagandy:
1/ informacyjna – odwołuje się do komponentu poznawczego;
2/ emocjonalna – odwołuje się do komponentu oceniającego, emocjonalnego;
3/ sterująca – pokazuje przykłady (wzorce) zachowań.
Typy reklamy:
1/ racjonalna – reklama może podać racje;
2/ emocjonalna - ma budzić emocje związane z zakupem;
3/ tworząca nawyk – tworzenie nawyku u konsumenta;
4/ dająca satysfakcję – produkty dające satysfakcję.
Metody socjotechniczne na użytek reklamy i propagandy:
1/ Metoda zwrócenia uwagi – używanie różnego rodzaju trików zwracających uwagę. Pokazanie korzyści, jaki nam produkt oferuje (np. szampon na łupież);
2/ Metoda irradiacji – oddziaływanie poprzez kontekst, w którym ukazuje się dany obiekt lub treść. Przeprogramowanie wartości i emocji z osób i treści stanowiących tło, na osoby i treści, które zgodnie z intencją powinny być wyeksponowane. Nie zawsze ważne jest kim się jest, co się prezentuje, ale czasami ważniejsze jest to, z kim się zadajemy, przebywamy (np. w otoczeniu polityka). Ważna jest kolorystyka – kolor zielony, kojarzy się z naturą, towarzystwa ubezpieczeniowe, najczęściej wykorzystują kolor błękitny, a czarny uważa się za luksusowy.
3/ Technika identyfikacji – polega na zmniejszaniu dystansu między nadawcą a odbiorcą. Trzeba pokazać, że jest się z tego samego środowiska, że zna się potrzeby tego środowiska. Nie można jednak przesadzić, gdyż może to być niekorzystne.
4/ Technika stereotypizacji – reklama odwołuje się do stereotypów zadomowionych w danym środowisku i wykorzystuje je. Reklamy wykorzystują stereotypy międzypokoleniowe, płci, przedmiotowe wykorzystywanie kobiet, mężczyzna jako ekspert (np. reklama Calgonu).
5/ Metoda symplifikacji – operowanie skrótami, dąży się do sformułowań zwięzłych i jednoznacznych. Istotą jets
redukowanie programów do sloganów, sloganów do obrazów, itd.
6/ Technika suplemacji – polega na segmentacji rynku. Przygotowanie różnych argumentów dla różnych segmentów tego rynku (do różnych grup, różnego środowiska, różnymi kanałami dystrybucji).
7/ Technika dwustronnej argumentacji- robimy wrażenie na publiczności, że nasz komunkat jest komunikatem obiektywnym. Obiektywnie patrzymy na siebie i przeciwnika.
8/ Technika globalnego ataku – prowadzone na dużą skalę i jest skondensowana w czasie. W krótkim odstępie czasowym są skondensowane informacje. Adresowana jest do ludzi nie posiadających wyrobionego zdania. Bazuje na mechanizmie sokratyjskim – jeżeli do człowieka dociera informacja sprzeczna z jego poglądami, to ją wypycha albo bagatelizuje. Nie można przesłać informacji sprzecznej z poglądami danej osoby. Wysyła się takie informacje, które nawiązują do tego systemu wartości.
9/ Metoda zasada wiarygodności – komunikat musi być wiarygodny w znaczeniu (2 poziomy). Osoby, które przekazują komunikat, są kompetentne. Zgodność formy z treścią. To co się usłyszy, musi być zgodne z tym co się widzi.
Konflikt – jest to występowanie sprzeczności interesów między dwiema lub większą liczba jednostek lub
- 3 -
zbiorowości społecznych. Sprzeczności te pojawiają się wówczas, kiedy jednostka lub grupa dąży do określonego celu, natomiast druga jednostka lub grupa udaremnia lub przeszkadza w osiągnięciu tego celu.
Typy konfliktów:
1/ jawny – jest widoczny dla obserwatora z zewnątrz;
2/ ukryty – istnieje, ale nie jest widoczny dla obserwatora z zewnątrz;
3/ racjonalny – mają racjonalne podłoże (obiektywne podłoże);
4/ irracjonalne – wynikają z pewnych uprzedzeń, ze źle odczytanej informacji, z zakorzenionych stereotypów;
5/ destrukcyjne – prowadzą do dezintegracji społecznej, grupy, które zwyciężyły i które zostały upokorzone, w społeczeństwie pojawia się apatia;
6/ twórcze – pozytywna funkcja tych konfliktów, konflikty te pobudzają do nowych pomysłów i rozwiązań. Przeszłość nie rzutuje na teraźniejszość.
Sposoby podejścia do konfliktów:
1/ wyłączenie – polegające na tym, że strona silniejsza wyłącza stronę słabszą (pracodawca zwalnia pracownika);
2/ poddanie się – dochodzi do konfliktu, jedna strona ustępuje pola. Takie społeczeństwo nie będzie zintegrowane;
3/ kompromis – konflikt tylko częściowo r
b23d
ozwiązany. W kompromisie każda strona pilnuje by nie stracić zbyt dużo, albo nie więcej niż przeciwnik;
4/ współpraca – integracja w której strony konfliktu przyjmują współpracę. Nikt nie musi nikomu ustępować, wszystkie strony wygrały.
Etapy rozwiązywania konfliktów:
1/ Wyraźne określenie źródła konfliktu. Precyzyjne zdefiniowanie problemu. Trzymamy się tematu (problemu), który mamy rozwiązać (np. nie umyte szklanki).
2/ Określenie celów zamierzonego rozstrzygnięcia (np. chcę, aby szklanki były umyte i była miła atmosfera w domu).
3/ Zebranie niezbędnych informacji na dany temat (nie można polegać na plotkach, bo ktoś coś powiedział, trzymamy się faktów).
4/ Opracowanie możliwych alternatyw (czyli jakie w tej sytuacji możemy podjąć działania).
5/ Wyrażenie zgody na pewne rozwiązanie (jakiś konsensus).
6/ Weryfikacja, czyli sprawdzenie czy nasze rozwiązanie się sprawdziło i czy było dobre.
Przyczyny konfliktów:
1/ Wynikające z podziałów obowiązków i z wadliwej organizacji pracy, jedna ze stron buntuje się.
2/ Konflikty występujące z rzadkości zasobów i dób. Popyt większy od podaży.
3/ Przyczyny wynikające z różnicy interesów. W samych interesach istnieje sprzeczność.
4/ Konflikty mają swoje przyczyny w nieuzasadnionych i nadmiernych wymaganiach stawianych wobec ludzi.
5/ Wynikają z ambicji ludzkiej i potrzeby dominacji. Tkwi w samym człowieku.
6/ Przyczyny wynikające z nieznajomości sytuacji lub złej interpretacji (są to wszystkie konflikty irracjonalne).
Frustracja – jest to stan osobowości występujący wtedy, gdy na skutek jakiejś przeszkody zostaje przerwany ciąg zachowań zmierzających do osiągnięcia danego celu i kiedy wymaga od działającego przestawienia się z celu na przeszkodę (takie działanie przestaje być racjonalne).
Frustracja w pięciu postaciach:
1/ Agresja – wyładowujemy ją na przeszkodzie (np. na osobnikach słabszych)
2/ Apatia – zniechęcanie do wszelkiego działania, każda inicjatywa styka się z oporem (biernością). Widoczna w Polsce.
3/ Regresja – polega na uwstecznianiu działań, wracamy do wydarzeń z przeszłości (jest to ucieczka w przeszłość, od problemów teraźniejszych).
4/ Fiksacja – nie umiejętność podjęcia nowych działań, pomimo iż wiadomo, że działania dotychczas realizowane nie przynoszą rezultatów.
5/ Stłumienie – nieświadome zapomnienie o rzeczach przykrych i kłopotliwych.
Grupa społeczna – nazywamy zbiór minimum 3 osób, które ze względu na wspólne wartości i cele związane są więzią społeczną. Posiadają własne środki skupienia oraz mniej lub bardziej formalną strukturę i wewnętrzną organizację
Krąg społeczny – są to wszelkie zbiorowości opierające się na bezpośrednich osobowych i względnie trwałych stycznościach, ale nie posiadające wyraźnej odrębności materialnych i symbolicznych ośrodków skupienia oraz nie posiadające wewnętrznej struktury, władzy i przywództwa. Są to kręgi koleżeńsko – towarzyskie. Przeważnie kręg tworzą się n podstawie jednej osoby o ciekawej osobowości.
Publiczność – są to ludzie, którzy w tym samym czasie odbierają identyczny przekaz. Łączy tych ludzi zainteresowanie tym samym przekazem. Publiczność można podzielić na zbiorową i rozproszoną. Publiczność zbiorowa, to zebrana jednym miejscu (np. w sali, auli, na stadionie). Publiczność rozproszona, to ludzie nie znajdujący się w jednym miejscu (np. przed tv).
Zbiegowisko – jest to przelotne, często krótkotrwałe spontaniczne skupienie ludzi zainteresowanych nagłym zdarzeniem.
Publiczność można zaplanować, a zbiegowiska nie, bo są to nagłe zdarzenia.
Tłum – przelotne skupienie dużej masy ludzi na przestrzeni umożliwiającej bezpośredni kontakt i względnie identycznie reaguje na te same bodźce (może powstać ze zbiegowiska lub z publiczności). W tłumie istnieje bardzo silna łączność psychiczna, która stanowczo identyfikuje jednostkę z tłumem. Cechy wspólne tłumu, to dezidentyfikacja (obniżenie poczucia odpowiedzialności jednostkowej), wyraźne naśladownictwo, oraz zarażenie emocjonalne (posiadają podobne stany emocjonalne).
Warstwa społeczne, wg Maxa Webera – są to grupy społeczno – zawodowe, które różnią się
zajmowaną pozycją w strukturze społecznej, uznające się przez siebie i przez inne, uznawane za społecznie wyższe lub niższe i charakteryzując się specyficznym stylem życia.
Stratyfikacja – uwarstwienie czyli budowa społeczeństwa.
Model demokratycznego społeczeństwa rynkowego:
- 4 -
Model Południowo Amerykański:
Model realnego socjalizmu:
Model Amerykański:
Wyższa wyższa – stare rodziny amerykańskie, posiadające duże bogactwa o arystokratycznym pochodzeniu, dbają o zwyczaje tego środowiska, uczestniczą w kulturze i ją sponsorują.
Wyższa niższa - zamożni posiadacze kapitału, jednak bez arystokratycznych tradycji i rodowodu.
Średnia wyższa – składa się z managerów, prawników, lekarzy, naukowców, oficerów, jest to elita społeczna.
Średnia niższa – drobna prywatna inicjatywa, nauczyciele, technicy.
Niższa wyższa – robotnicy, drobni farmerzy.
Niższa niższa – człowiek mieszkający w slumsach, margines społeczny.
Model niemiecki:
Wyższa – właściciele ziemscy, właścicielem kapitału, najwyżsi urzędnicy państwowi.
Średnia najwyższa – inteligencja, naukowcy, lekarze.
Średnia średnia – pracownicy umysłowi z wyższym wykształceniem w zawodach o niższej randze.
Średnia niższa – drobna inicjatywa prywatna.
Niższa najwyższa – robotnicy wykwalifikowani, technicy.
Niższa wyższa – pracownicy umysłowi, bez kwalifikacji.
Niższa średnia – robotnicy niewykwalifikowanie.
Niższa niższa – margines społeczny.
- 6 -
Kultura – całokształt zachowań społeczeństwa zarówno pozytywnych, jak i negatywnych (pijaństwo). Jest to ogół wytworów działalności ludzkiej. Materialnych i niematerialnych wartości i uznanych sposobów postępowania, zobiektywizowanych i przyjętych w danej społeczności.
Podział kultury:
A) Materialna i duchowa.
1/ materialna – technik, budownictwo, ubiór
2/ duchowa – literatura, sztuka, nauka, religia.
(błędny podział, bo zachodzą na siebie)
B) Kultura i cywilizacja
C) Bytu, społeczna, symboliczna
1/ bytu - dotyczy wartości codziennego użytku, motoryzacja, środki konsumpcji
2/ społeczna – prawo, stosunki międzyludzkie
3/ symboliczna – sztuka, religia.
D) Pierwotna, zinstytucjonalizowana, masowa.
1/ pierwotna – istniała od samego początku, a formy jej przetrwały do dziś
2/ zinstytucjonalizowana – wraż z rozwojem kultury mogły pojawiać się instytucje (teatry, opery)
3/ masowa – powstała wraz z rozwojem środków masowego przekazu (prasa, radio). Wprowadziła też nową terminologię do kultury (producent, konsument), zaczęto także zarabiać na kulturze.
E) Ze względu na aktywność człowieka
1/ K. Pracy – ze względu na aktywność pracy.
2/ K. Czasu wolnego – odpoczynek, zabawa i zajęcia rozwijające, gospodarowanie czasem wolnym oraz infrastruktura potrzebna do jego wykorzystania.
3/ K. Święta – Wielkanoc, Boże Narodzenie. Najważniejszym celem świętowania jest wyrażenie wartości. Święta można podzielić na Religijne i Laickie.
Zakres materiału- Klasa 1
Zakres materiału- Klasa 1 Zakres materiału- Klasa I Mechhanika: Wektor położenia, przesunięcia, działania na wektorach: dodawanie, odejmoowanie. Wektor prędkości chwiloweej i średniej. Względność prędkości Wektor przyspieszeinia Ruch jednostajn...Biogenetyka, biotechnologia. Przemówienie
Biogenetyka, biotechnologia. Przemówienie Drodzi słuchacze, chciałbym poruszyć w swoim przemówieniu temat niezwykle istotny, a pomijany w massmediach, które skupiają się na popkulturze, a w pogoni za sensacją, zapominają niejednokrotnie o sprawdach nadrzędnych, od których uzależniony ...Kpa -wybrane zagadnienia
Kpa -wybrane zagadnienia Zagadnienie zawieszenia postępowania przez organ administracji publicznej reguluje art. 97 KPA, wskazując w 1 ust 1 – 3 jako przyczynę zawieszenia określone działania zależne od strony postępowania, a w ust. 4 – zależność od dział...Czy starożytne ideały mogą być cenne dla człowieka współczesnego?
Czy starożytne ideały mogą być cenne dla człowieka współczesnego? Literaturą starożytną nazywamy dorobek literacki powstały w V wieku przed naszą erą w Grecji i Rzymie. Starożytne ideały znamy głównie z eposów Homera, ?Iliady? i ?Odysei?. W dziełach ...Postępowanie administracyjne
Postępowanie administracyjne Normy prawa dzielą się na: -prawo materialne -prawo formalne zwane procedurą. Procedura- zorganizowane wykonanie norm prawa materialnego. Norma generalna- wskazuje tylko ogólną regułę postępowania a procedura pozwala dopasować prawo do k...Jestem cukrem
Jestem cukrem Ach co to za życie, być cukrem, w dodatku prostym cukrem. Żebym chociaż był dwucukrem, a tu żadnego skomplikowania. Aż się pisać nie chce. No ale jeżeli już tu jestem, to opisze wam to jakże niesłodkie życie cukra. Otóż nazywam się...Józef Piłsudski biografia
Józef Piłsudski biografia Józef Piłsudski JAKO JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH POSTACI HISTORYCZYNCH W DZIEJACH POLSKI Krzysztof Kozłowski KL 2LOA nr 8 WPROWADZENIE Józef Klemens Piłsudski ? Urodzony 5 grudnia 1867 roku w Żuławie pod Wilnem, zmarł 12 maja 1935 roku w Warszawie. Polski dzia&...Rozwój chemii w XIX w.
Rozwój chemii w XIX w. Wiek XIX przyniósł wiele nowych teorii i odkryć w dziedzinie chemii. Najważniejszym osiągnięciem uczonych XIX-wiecznych było opisanie i pogrupowanie pierwiastków chemicznych pod względem właściwości. W okresie tym odkryto ich wiele. Na początku stulec...
studia
szko³a
streszczenie
notatka
¶ci±ga
referat
wypracowanie
biografia
opis
praca
dyplomowa
opracowania
test
liceum
matura
ksi±¿ka
