Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.
Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.
Odwołując się do bohaterów z literatury średniowieczna opisz różne postawy człowieka wobec śmierci i jej egzystencjalnego sensu.
Średniowiecze to najdłuższy w dziejach kultury i literatury europejskiej okres trwający pomiędzy starożytnością a odrodzeniem. Najdłuższa a zarazem najbardziej scalona epoka pod względem kultury, sztuki, literatury i muzyki, bo ogólnie nawiązująca do uniwersalizmu i do Boga. Średniowiecze, choć błędnie uważane za okres czasów straconych, przyniosło nam wiele ciekawych dzieł literatury i sztuki do dziś dnia czytanych i studiowanych. Jest to między innymi "Bogurodzica", ?Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią?, ?Dzieje Tristana i Izoldy? czy "Boska komedia" Dantego Alighieri.
Literatura "wieków średnich" propagowała trzy wzorce osobowe. Był to wzorzec władcy, rycerza oraz wzorzec świętego, ascety. Każdego z nich wyróżniały specyficzne cechy charakteru, począwszy od męstwa, dumy, poprzez honor, odwagę, a skończywszy na pobożności i ubóstwie.
Na podstawie trzech wyżej wymienionych grup ideałów postaram się przedstawić stosunek bohaterów oraz ich postawy wobec śmierci oraz jej egzystencjalnego sensu.
Motyw śmierci przedstawiano w średniowieczu w trojaki sposób: hasłem memento mori (pamiętaj o śmierci), danse macabre (taniec śmierci),a także ars bene moriendi (sztuka dobrego umierania). Przeciętny średniowieczny człowiek był analfabetą, chociaż to właśnie w tej epoce powstały pierwsze uniwersytety cieszące się wysoką rangą do dnia dzisiejszego. Naukę czerpano ze sztuki, którą przedstawiano głównie za pomocą rysunków kilku lub kilkunastu scen z życia. Wizerunki te przekazywały niezbędną wiedzę do godnego współżycia z naturą i z przykazaniami. Jedną z zasad godnej egzystencji człowieka średniowiecznego było hasło memento mori ? pamiętaj o śmierci. Każdy poczciwy chrześcijanin, chcąc wręcz idealnie zakończyć żywot na ziemi, musiał się odpowiednio wcześniej do niej przygotować. Mentalność ówczesnych ludzi nakazywała od jak najwcześniejszych lat nauczać właściwej postawy wobec śmierci tak, aby było to zgodne z obowiązującymi dogmatami i wiarą w dającego natchnienie Boga.
Każdy człowiek wiedząc, że życie na ziemi to tylko próba dająca wybór niewiarygodnie potężnemu bytowi, najwyższemu dobru, jakim jest Bóg, chciał jak najlepiej wykorzystać czas, w którym to miał za zadanie pokazać się z jak najlepszej strony ludzkiej egzystencji, co oczywiście nie dawało mu zawieszenia wyroku śmierci. Wybór pomiędzy umieszczeniem duszy w arkadyjskich ogrodach wieczności, a ciemnością ?wilgotnych lasów? rozciągniętych przez siedem kręgów zła, nie mógł okazać się łatwy ze względu na wszechpotężną moc śmierci. Świadczyło o tym hasło danse macabre. Ludzie od niepamiętnych czasów, a szczególnie w średniowieczu, myśleli o śmierci, zadając sobie mnóstwo pytań o jej życiowy sens.