Subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego
Subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego
Spis treści:
1. Wstęp 3
2. Subwencja ogólna - charakterystyka i rodzaje 3
3. Subwencja wyrównawcza 5
4. Subwencja równoważąca 7
5. Część regionalna subwencji ogólnej 12
6. Część oświatowa subwencji ogólnej 16
7. Wpłaty na rzecz zwiększenia subwencji ogólnej 18
8. Podsumowanie 19
9. Bibliografia 21
1. Wstęp
Subwencja (łac. subventio - zapomoga) zgodnie z definicją jest to nieodpłatna i bezzwrotna pomoc finansowa udzielana najczęściej przez państwo jego podmiotom (np. jednostkom samorządu terytorialnego, ale także partiom politycznym) dla poparcia ich działalności. Powyższe wynika z konieczności zrównoważenia w pewnym stopniu poziomu dochodów poszczególnych gmin, powiatów i województw. Zróżnicowanie dochodowe poszczególnych samorządów jest bardzo duże, a zadania nałożone przez ustawy na poszczególne rodzaje samorządów są podobne, należy więc budować odpowiednie systemy, służące wyrównaniu możliwości finansowych pomiędzy silnymi w dochody podatkowe samorządami a tymi słabszymi finansowo. To zdanie przypisano właśnie subwencji ogólnej, która jest tematem niniejszej pracy.
2. Subwencja ogólna - charakterystyka i rodzaje
Subwencja ogólna jest źródłem dochodów samorządu gminnego określonym ustawami. Subwencja jest z jednej strony źródłem dochodu samorządów samorządów, z drugiej strony jest to także ustawowo określone świadczenie pieniężne Skarbu Państwa na rzecz poszczególnych samorządów. Świadczenie to ma charakter ogólny, bezzwrotny (co nie wyklucza zwrotu nienależnie pobranej subwencji), nieodpłatny, przymusowy. Uzyskanie subwencji zależy jednak od spełnienia określonych ustawowo warunków.
Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w art. 7 wprowadza wewnętrzny podział subwencji ogólnej na część oświatową, wyrównawczą, równoważącą (dla gmin i powiatów) oraz regionalną (dla województw). W świetle zapisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego część wyrównawczą subwencji ogólnej dla gmin, powiatów jak i województw stanowi suma kwoty podstawowej oraz kwoty uzupełniającej. Natomiast część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin i powiatów ustala się w wysokości stanowiącej sumę łącznej kwoty wpłat gmin (art. 29 ustawy) i powiatów (art. 30 ustawy) oraz łącznej kwoty uzupełniającej części wyrównawczej subwencji ogólnej. Część regionalna subwencji ogólnej dla województw ustalana jest w wysokości łącznej kwoty wpłat województw (art. 31 ustawy). Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego subwencja ogólna przysługuje wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego, jednak nie każdej w równym stopniu, nie wszystkie gminy mają prawo do subwencji uzupełniającej (art. 20 ust. 9 ustawy). Podstawowe znaczenie w zakresie gwarancji konstytucyjnych ma art.